Στην τελική ευθεία βρίσκονται οι προετοιμασίες για την ανάδειξη και την τουριστική αξιοποίηση δύο μνημείων της εποχής του Εμφυλίου Πολέμου, στην περιοχή των Πρεσπών:
του στρατηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) και του νοσοκομείου των ανταρτών.
Εντός της τρέχουσας εβδομάδας εγκαθίσταται ο εργολάβος, ενώ η ολοκλήρωση του έργου τοποθετείται χρονικά γύρω στα τέλη Οκτωβρίου, σύμφωνα με όσα δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Πρεσπών.
Το έργο εντάσσεται στο κοινοτικό πρόγραμμα INTERREG III, όλες οι δράσεις του οποίου τελειώνουν στις 31/12/2008.
«Αυτή η δράση έχει δύο στόχους. Αφενός μεν να βάλει τέλος στο κεφάλαιο του Εμφυλίου Πολέμου, αφετέρου δε να ενισχύσει το τουριστικό πρόσωπο των Πρεσπών», σημείωσε ο κ. Δήμαρχος, εξηγώντας πως «για να κρατήσει η περιοχή περισσότερες ημέρες κοντά της τους τουρίστες, θα πρέπει να αναδείξει όλα της τα μνημεία, ένα σημαντικό κομμάτι των οποίων είναι και αυτά τα δύο».
Στο πλαίσιο του έργου, θα γίνει αποκατάσταση του εσωτερικού χώρου του νοσοκομείου, με κρεβάτια από ξύλα και κορμούς δένδρων, θα φτιαχτεί ξύλινο μονοπάτι και στην είσοδό του θα υπάρχει σήμανση και ενημερωτικές πινακίδες για το χώρο και την ιστορία του.
Ανάλογα έργα θα γίνουν και στο στρατηγείο του ΔΣΕ, με το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτό να διαμορφώνεται σε επίπεδα, λόγω της πολύ ανηφορικής του κλίσης και προκειμένου να είναι ο χώρος εύκολα προσβάσιμος στον επισκέπτη.
Το νοσοκομείο των ανταρτών
Σε απόσταση λίγο μεγαλύτερη των τριών χλμ από το συνοριακό χωριό Βροντερό της Φλώρινας, προς τον ερειπωμένο παραλίμνιο οικισμό του Αγκαθωτού και στην αριστερή όχθη της χαράδρας που βρίσκεται παράλληλα με το δρόμο, σε μια κλειστή πτύχωση των βράχων βρίσκεται μεγάλο σπήλαιο, το οποίο στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου λειτούργησε ως νοσοκομείο για την περίθαλψη τραυματιών του ΔΣΕ.
Το Σεπτέμβριο του 1948, όταν το «θέατρο» του πολέμου μεταφέρθηκε στο Βίτσι, η ηγεσία του ΔΣΕ αναζήτησε ασφαλές μέρος για να εγκαταστήσει το νοσοκομείο και επέλεξε το συγκεκριμένο σημείο, το οποίο ήταν αθέατο για τα αεροπλάνα και απροσπέλαστο για τις δυνάμεις του αντίπαλου, λόγω της γεωγραφικής του θέσης (σ.σ.η σπηλιά - νοσοκομείο καλύπτεται από πέτρινο όγκο μεγαλύτερο των 100 μέτρων).
Οι τραυματίες από τα τμήματα που δρούσαν στις διάφορες περιοχές των Κορεστίων μεταφέρονταν στο χωριό Μικρολίμνη, από εκεί με βάρκα στο Αγκαθωτό και στη συνέχεια με τα ζώα, στο νοσοκομείο. Όταν, μάλιστα, οι συνθήκες το επέβαλαν (βομβαρδισμοί κλπ), οι τραυματίες μεταφέρονταν σε μικρές σπηλιές στην περιοχή του Αγκαθωτού, σε κοντινή απόσταση από τη λίμνη Μικρή Πρέσπα, για λόγους ασφαλείας και προστασίας της ζωής τους.
Στους τρεις σπηλαιοθαλάμους του νοσοκομείου (συνολικής επιφάνειας 450-500 τ.μ. και βάθος περίπου 30 μέτρων) υπήρχαν περίπου 250 κρεβάτια, κατασκευασμένα από σανίδια και κορμούς δέντρων και τοποθετημένα σε τρία επίπεδα.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70, ο χώρος ήταν φυλασσόμενος ως στρατιωτική ζώνη και διατηρούνταν σχεδόν ανέπαφος. Ωστόσο, μετέπειτα, υπέστη καταστροφές, με τη χρησιμοθηρία των υλικών και την καύση τους από λαθρομετανάστες, που έβρισκαν καταφύγιο εκεί. Σήμερα, σώζονται μερικά μόνο αντικείμενα, υπολείμματα της εσωτερικής οργάνωσης του νοσοκομείου.
Στρατηγείο και «αμπρί» Νίκου Ζαχαριάδη
Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, πρόκειται για κατασκευή λίθινου κλιμακωτού μονοπατιού ή μονοπατιού δασικού χαρακτήρα με κορμούς δένδρων για τη σύνδεση των χώρων των σπηλαίων Ζαχαριάδη με την υφιστάμενη αγροτική οδό προς το Χωριό Πύλη.
Με την αναδίπλωση του ΔΣΕ, το γενικό αρχηγείο και η κυβέρνηση του βουνού, εγκαταστάθηκαν στο χωριό Πύλη της Πρέσπας και τη γύρω περιοχή. Σε σπίτια της Πύλης είχε εγκατασταθεί η έδρα της τελευταίας, ενώ στα γύρω υψίπεδα είχαν αναπτυχθεί η πολεμική ηγεσία και το επιτελείο του ΔΣΕ, μαζί με τις υπηρεσίες υποστήριξής τους.
Ο τότε Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, Νίκος Ζαχαριάδης, ως πρόεδρος του πολεμικού συμβουλίου του ΔΣΕ είχε το στρατηγείο του, μαζί με την υπόλοιπη ηγεσία, σε σπήλαιο που βρισκόταν σε καλά φυλασσόμενη δασώδη περιοχή. Στον ίδιο χώρο υπήρχαν αποθήκες, καταλύματα και ο ασύρματος του γενικού αρχηγείου.
Στη σπηλιά του Ζαχαριάδη, που διακρίνονταν για την ακουστική της στεγανότητα λόγω της εσωτερικής διαμόρφωσης του χώρου, διεξάγονταν άκρως εμπιστευτικές συναντήσεις της στρατιωτικής ηγεσίας του γενικού επιτελείου.
Σε μικρή απόσταση από το στρατηγείο του Ζαχαριάδη βρίσκεται το σπήλαιο αμπρί (προστατευμένο καταφύγιο), στο οποίο κοιμόταν ο ίδιος ο Νίκος Ζαχαριάδης. Η είσοδος του σπηλαίου αυτού ήταν κατασκευασμένη με κορμούς δέντρων και πέτρα και ήταν εντελώς αθέατη.
Πρόσφατα, στο χωριό Πύλη των Πρεσπών έγιναν τα αποκαλυπτήρια πλάκας της ΚΝΕ για τον ΔΣΕ, παρουσία της Γ.Γ. του ΚΚΕ, Αλέκας Παπαρήγα.
(φώτο: Rizobreaker Blog)
Δείτε το σχετικό βίντεο: Αποκαλυπτήρια μνημείου ΔΣΕ, Πρέσπες 05/07/2008
..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου