ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 1948

7 Ιουλίου 1948…Στις «Λάξες». Περιοχή κάτω από τον «Πέτρινο Στύλο». Από εδώ αρχίζει να κατηφορίζει η μεγάλη χαράδρα τα «Άντρια».
Στις «Λάξες» λοιπόν… κατά τα μεσάνυχτα, 15 αντάρτες με τον Πασχαλιά σταμάτησαν να ξεκουραστούν ύστερα από πολύωρη πορεία και να συζητήσουν για τη θέση τους που είχε επιδεινωθεί από το συνεχές κυνηγητό και προπαντός από την πείνα, τον ακατανίκητο αντίπαλο.
Είπε ο καθένας την γνώμη του και τελικά συμφώνησαν να χωριστούν στα τρία… να είναι πιο ευέλικτοι στις μετακινήσεις τους και πιο εύκολη η αναζήτηση τροφής.
Έσφιξαν τα χέρια - καλή αντάμωση ξανά - και χάθηκαν στο σκοτάδι…

Μια ομάδα με τον Παναγιώτη Καλελέ ξεκίνησε για την περιφέρεια Βορός (Μπορός) - Κουλουμαρίγιας.
Η δεύτερη με τον Β. Αγρίτη προς Αμπελικό - Ρογκάδα.
Η τρίτη με τον Πασχαλιά θα έμενε σε αυτή εδώ την περιοχή.
Τέλος ο Α. Αγρίτης και ο Γ. Σκούφος θα έφευγαν μακρινή αποστολή κατά Μανταμάδο - Σκαμνιά προκειμένου να ανταμώσουν τον αρχηγό Θεοδοσίου και να αναφέρουν την κατάσταση.

Λίγο μετά την απομάκρυνση των συντρόφων τους, Ο Πασχαλιάς και η παρέα του κινήθηκαν προς τα Γεραγώτικα. Ήξερε ότι μετά την εξόντωση της τοπικής αντάρτικης ομάδας Σκοπελίτη - Καραμπατάκη (εδώ και ένα χρόνο) ο τόπος ήταν καθαρός από αποσπάσματα. Κατέβηκαν στην τοποθεσία «Καρυώνας». Αντάμωσαν κάποιο φίλο τσομπάνη ο οποίος τους προμήθευσε τροφή.
Το ξημέρωμα, 8/7/1948, πέρασε ήρεμα…Το απόγευμα, καμιά ώρα πριν νυχτώσει, πήγαν για νερό. Σε μια βρύση, καταμεσής στο μονοπάτι από Σκόπελο για Καμένο Χωριό, ξαφνικά και εντελώς τυχαία πρόβαλε μπροστά τους πάνοπλος ο άνευ θητείας χωροφύλακας Δ.Π., φόβος και τρόμος της περιοχής.
Είχε βασανίσει και είχε στείλει φυλακή και εξορία δεκάδες αριστερούς. Και είχε επανειλημμένα προειδοποιηθεί για αυτή του τη διαγωγή. Εκείνη την μέρα έρχονταν από τη Μυτιλήνη όπου ως μάρτυρας κατηγορίας, είχε καταθέσει για 2-3 αγρότες ως ληστοτρόφους.
Μόλις είδε τους αντάρτες, παραδόθηκε τρέμοντας με τα χέρια ψηλά…Έγινε δίκη και καταδικάστηκε σε θάνατο. Αμέσως μετά, με εντατικό νυχτερινό περπάτημα, κατάφεραν να βρεθούν έξω από τον κλοιό , που τα ξημερώματα σχηματίστηκε για ανακάλυψη και εξόντωσή τους.

Δεν είχε όμως την ίδια τύχη η ομάδα Καλελέ.
Έγινε αντιληπτή από το περίπολο έξω από τον Βορό και κυνηγήθηκε. Μετά από περιπετειώδη καταδίωξη αναγκάστηκε να επιστρέψει στην «πατωμένη» Καρύνης - Αγιάσου. Είχαν όμως την ατυχία να βρεθούν στο κέντρο εκκαθαριστικής επιχείρησης της διλοχίας του μοιράρχου Μάλλιου που τους περικύκλωσε και έβαλε εναντίον τους.
Για πρώτη φορά χρησιμοποίησαν όλμο. Μα ήταν τόση η ταραχή τους - νόμισαν ότι είχαν εγκλωβίσει όλη την δύναμη Πασχαλιά - που το πρώτο βλήμα που έριξαν εξερράγη μπροστά τους. Τραυματίστηκε σοβαρά ο χειριστής Αρισ. Μουστάκας και ο υπενωμοτάρχης Κονταξής, καθώς και οι ΜΑΥδες Γ. Βαμβουρέλλης, Κ. Πακάτος και Παρ. Κωνσταντινέλλος. Τελικά δύο αντάρτες - οι άλλοι δύο είχαν φύγει αποβραδίς για τρόφιμα - δεν ήταν δυνατό να αντέξουν… Και ενώ παραδόθηκε, ο άλλος, ο Παν. Καλαλές (1), αυτοκτόνησε.

Τέλος, μεγάλη ζημιά έπαθε και η τρίτη ομάδα… Προδόθηκε έξω από το Αμπελικό, στη θέση «Χορβοκόπι». Επί τόπου σκοτώθηκε ο Γρηγόρης Καλαγάνης από τα Βασιλικά … ιδεολόγος επαναστάτης, που ονειρεύτηκε και πάλεψε για μια καλύτερη μοίρα των ανθρώπων…
Και λίγο πιο κάτω, στην τοποθεσία «Αμμ΄δάρα» άφησε την τελευταία του πνοή ο ομαδάρχης Β. Αγρίτης. Συνειδητός και από τους πιο ψύχραιμους πολεμιστές.
Ήταν 29 Αυγούστου 1948. Κυριακή απόγευμα. Συννεφιασμένη Κυριακή.

..........................................................................
(1) Ο Παναγιώτης Καλαλές ήταν αριστούχος ανθυπολοχαγός του ΕΛΑΣ, της Σχολής «Άρης Βελουχιώτης». Και ανθυπολοχαγός του ΔΣΕ. Έπεσε εδώ στη θέση «Μύρμηγκας» περιοχής «Νίκωνα» Ασώματου στις 14 Ιουλίου 1948…Το χρέος που είχε ορκιστεί, αν αγωνιστεί «για ζωή, λευτεριά και τιμή του λαού», το ξόφλησε με το αίμα του.
..